Jaarverslag

Stadsontwikkeling en wonen

Samenstelling programma (obv gerealiseerde lasten incl. dotaties aan reserves

161,3 mln.

Samenstelling dekkingprogramma (obv gerealiseerde baten incl. ontrekkingen aan reserves)

161,3 mln.

Wat heeft het gekost?

Financiële verantwoording op hoofdlijnen

edragen x € 1.000

Rekening 2020

Actuele begroting 2020

Resultaat 2020

Ontwerp begroting 2020

Rekening 2019

Lasten

157.755

208.010

50.255

V

154.375

120.862

Baten

113.433

139.416

25.983

N

124.971

94.473

Saldo exclusief reserves

44.321

N

68.594

N

24.272

V

29.403

N

26.388

N

Dotaties aan reserves

3.578

7.476

3.899

V

8.252

12.569

Onttrekkingen aan reserves

17.013

23.973

6.960

N

15.963

14.636

Saldo inclusief reserves

30.886

N

52.097

N

21.211

V

21.692

N

24.322

N

Het programma Stadsontwikkeling en wonen sluit af met een resultaat van € 21,2 mln. voordelig ten opzichte van de begroting. De belangrijkste oorzaken:

  • Een positief resultaat op het grondbedrijf van € 9,34 mln. Dit komt door een gedeeltelijke vrijval van de voorziening risico’s voor Harnaschpolder. Door een aanpassing in de BBV wordt € 6,8 mln. niet meer apart in een voorziening weergegeven, maar worden deze risico’s van de externe grondexploitatie Harnaschpolder opgenomen in het weerstandsvermogen van de Reserve Grondbedrijf (RGB). Ook wordt de voorziening voor uitstaande financiering voor Vroondaal van € 3,5 mln. niet langer onder programma Financiën geplaatst, maar wordt dit meegenomen in het totale weerstandsvermogen van de Reserve Grondbedrijf (RGB).
  • Daarnaast is een vrijval van de voorziening voor de uitstaande financiering naar Grondexploitatie Maatschappij (GEM) Vroondaal van € 2,8 mln. gerealiseerd, omdat Vroondaal, ook een verbonden partij, hun kortlopende faciliteit in 2020 heeft afgelost. Voor de gemeente blijven de zekerheden gelijk, maar neemt het risico af, dus valt een deel van de voorziening vrij. Conform de Verordening Financieel Beheer en Beleid zal worden voorgesteld dit positieve resultaat op het grondbedrijf te doteren aan de RGB.
  • Op wonen en bouwen is een pand aan de Zwaardvegersgaarde/Erasmusweg verkocht (€ 2,7 mln.). Dit stond niet in de begroting.
  • Op stadsvernieuwing is een voordeel (€ 2,3 mln.) vanwege het niet toevoegen aan de voorziening voor de Wijkontwikkelingsmaatschappij Den Haag Zuid West (WOM DHZW), omdat er geen erfpachtsuppletie is ontvangen van de WOM DHZW. Middelen zijn wel al overgebracht van programma 15 Financiën waar de erfpacht wordt ontvangen. Het voordeel op programma 13 staat tegenover hetzelfde nadeel op programma 15.
  • Verder valt € 4,5 mln. vrij ten gunste van de concernreserves, omdat de voorbereidende kosten nog niet konden plaatsvinden en ook door vertraging zoals bij de Rotterdamse Baan.
  • Kosten voor ‘overig personele kosten’ en ‘personeel van derden’ bedragen samen voor de Dienst Stedelijke Ontwikkeling over 2020 € 9,5 mln. De totale inhuur ‘personeel van derden’ bedraagt over 2020 € 9,1 mln. voor de Dienst Stedelijke Ontwikkeling. Als % van de totale loonsom is dit 13,3%. Dit is onder de norm van 15%. In ftes waren in 2020: 48,3 ftes werkzaam van buiten de gemeente bij de Dienst Stedelijke Ontwikkeling voor de verschillende programma’s. Hiervan is ongeveer 56% werkzaam geweest voor programma 13 Stadsontwikkeling en wonen. In de paragraaf bedrijfsvoering is nadere toelichting op de totale externe inhuur voor de gemeente te vinden.

Toelichting op lasten en baten
De gerealiseerde baten bedragen € 10,7 mln. en bestaan voor het grootste deel uit baten van verkoop vastgoed € 5,5 mln. De panden die verkocht zijn, betreffen onder andere Hobbemaplein 72, Kompasstraat 69 en Hulshorststraat 12, Zie voor meer informatie de paragraaf Vastgoed in deze programmarekening.

De Kust Gezond

Bedragen x €1.000

Lasten

Baten

Saldo

Rekening 2020

31

0

31

N

Begroting 2020

31

0

31

N

Resultaat

0

0

0

Beheer bedrijfspanden

Bedragen x €1.000

Lasten

Baten

Saldo

Rekening 2020

8.940

10.742

1.802

V

Begroting 2020

9.039

10.632

1.593

V

Resultaat

99

V

111

V

210

V

Daarnaast is voor € 4,2 mln. aan baten gerealiseerd uit verhuur. Verder is circa € 1 mln. onttrokken uit de reserve Strategisch vastgoed stadsontwikkeling (SVS) voor onder andere het afdekken van het exploitatienadeel. Zie ook de toelichting bij Reserves, voorzieningen en investeringen. De gerealiseerde baten van € 10,7 mln. zijn iets hoger dan de begrote € 10,6 mln., voornamelijk vanwege een hogere verkoopbaat dan begroot.

De gerealiseerde lasten bedragen circa € 8,9 mln. en bestaan voor circa € 7,2 mln. uit kapitaal-, onderhouds- en schoonmaaklasten en de boekwaarde van de verkochte panden. Onderdeel van de lasten is een niet begrote voorziening van € 0,3 mln. in verband met mogelijk oninbare huurbaten strategisch vastgoed onder andere als gevolg van Corona. Verder is conform de begroting circa € 1,7 mln. toegevoegd aan de reserve Strategisch vastgoed stadsontwikkeling ter afdekking van nadelige exploitatiesaldi in de komende jaren.

De realiseerde lasten zijn in totaal met € 8,9 mln. iets lager dan de begrote € 9 mln.

Toelichting op financieel resultaat

Verkoopresultaat en afwaardering voorgenomen verkoop                                                            € 0,2 mln. V I
Het financiële exploitatieresultaat is ruim € 0,2 mln. en komt voornamelijk voort uit de hogere verkoopbaten dan begroot. De overige voor- en nadelen hebben te maken met strategisch vastgoed en worden verrekend met de reserve Strategisch vastgoed stadsontwikkeling. Omdat de financiën van strategisch vastgoed worden verrekend met deze reserve, zijn er geen consequenties voor het financiële resultaat 2020. De gemeente analyseert continu of de beleidsdoelen van strategisch vastgoed nog passen bij de portefeuille en ook op welke manieren het exploitatiesaldo van het strategisch vastgoed kan worden verbeterd. Jaarlijks bij de begrotingsvoorbereiding wordt aan de hand van de beleidsdoelen en de portefeuille van strategisch vastgoed bepaald welk saldo meerjarig nodig is in deze reserve.

Bestemmingsplannen

Bedragen x €1.000

Lasten

Baten

Saldo

Rekening 2020

2.113

6

2.107

N

Begroting 2020

2.195

0

2.195

N

Resultaat

83

V

6

V

89

V

Toelichting op lasten en baten

In 2020 is voor € 2,1 mln. besteed aan bestemmingsplannen. Hiervan heeft € 1,7 mln. betrekking op het apparaat, € 0,2 mln. op juridisch onderzoek en advies en € 0,2 mln. overig.

Toelichting op financieel resultaat

Beheerverordeningen en Bestemmingsplannen                                                                           € 0,3 mln. V I
In 2020 bleek dat er meer lasten in rekening kon worden gebracht op de leges.

Overig                                                                                                                                                     € 0,2 mln. N I

Bouwgrondexploitaties 

Bedragen x €1.000

Lasten

Baten

Saldo

Rekening 2020

53.164

60.427

7.263

V

Begroting 2020

77.236

75.201

2.035

N

Resultaat

24.071

V

14.774

N

9.297

V

Toelichting op lasten en baten
In 2020 is aan 46 grondexploitaties gewerkt. Aan grondexploitaties is € 35,3 mln. aan lasten uitgegeven. De overige lasten bedroegen € 17,8 mln.

Lasten grondexploitaties € 35,3
De grondexploitaties waarvoor in 2019 de meeste lasten zijn gemaakt zijn: Noordboulevard Scheveningen € 4,9 mln.; Ontwikkeling Scheveningen Haven € 3,6 mln.; Amare (Int. Cultuur Forum) € 3,3 mln.; GBO Leyweg-Escamplaan € 3,2 mln.; Den Haag Nieuw Centraal € 2,3 mln.; Laakhaven-West 1e fase € 2,3 mln.; Grondbank Regentesse Zuid € 1,9 mln.; Kijkduin € 1,8 mln.; Uithofslaan € 1,7 mln.; Trekvlietzone fase € 1,0 mln. en overige grondexploitaties € 9,3 mln.

Wat zijn de verschillen met 2019?
De realisatie van de lasten op grondexploitaties is lager uitgevallen dan geraamd. Dit levert een voordeel op van € 26,5 mln. De belangrijkste afwijkingen zijn:

  • Amare (Int. Cultuur Forum) € 4.6 mln. V

Doordat het oprichten van het bouwteam meer tijd heeft gekost dan verwacht, zijn de verbouwing van de parkeergarage en andere projecten in het gebied later van start gegaan. Een deel van de werkzaamheden kon daarmee niet meer in 2020 plaatsvinden.

  • Grondbank Regentesse Zuid € 3.4 mln. V

De onderhandeling over de verwerving van enkele locaties duurde langer dan verwacht. Ook hebben enkele werkzaamheden vertraging opgelopen.

  • Leyweg-Escamplaan € 2.8 mln. V

Door de geluidshinderproblematiek op de Escamplaan en discussies met het HagaZiekenhuis konden de geplande werkzaamheden niet in 2020 worden afgerond. Daarnaast kon het bouwrijp maken van deelgebied 2 niet starten. Dit komt doordat de tijdelijke parkeervoorziening op deze locatie langer dan verwacht gehandhaafd diende te worden.

  • Erasmusveld Esdolocatie € 1,9 mln. V

Uitvoering van de werkzaamheden voor het Ecolint en de Noordweg zijn doorgeschoven naar 2021. Daarnaast zijn aanbestedingsvoordelen gerealiseerd in de inrichting van de openbare ruimte en de realisatie van de sportkantine.

  • Trekvlietzone fase 1 € 1,7 mln. V

Door vertraging in de contractvorming met de Haagse Asfalt Centrale is nog geen bouwvergunning verleend. Daardoor is de aanleg van een bouwweg doorgeschoven naar 2021.

  •  Den Haag nieuw Centraal € 1,4 mln. V

Door vertraging rondom de fietsenkelder en het afronden van de businesscase bovenbouw is het project vertraagd. Een deel van de lasten is daarmee niet meer in 2020 gerealiseerd.

  • ADO-stadion Zuiderpark € 1,2 mln. V

Over het werk liep een geschil met de aannemer. De verwachting was dat dit geschil in het eerste kwartaal 2020 tot een oplossing zou komen, waarna de werkzaamheden zouden kunnen worden hervat. Pas in het derde kwartaal zijn partijen tot overeenstemming gekomen. De werkzaamheden zullen nu in het eerste halfjaar van 2021 worden uitgevoerd.

  • Noordboulevard Scheveningen € 1,6 mln. N

De kosten voor de bouw van de kiosken, de canonbetaling en de aanleg van de openbare ruimte zijn hoger uitgevallen. Daarnaast verliep de aanleg van de boulevard voorspoediger dan verwacht, waardoor kosten eerder in de tijd zijn gerealiseerd.

  • Overige grondexploitaties per saldo € 10,8 mln. V

Overige lasten € 17,8
De overige lasten betreffen: dotaties aan voorzieningen € 15,3 mln., lasten beheer vastgoed € 1,9 mln., overig € 0,6 mln.

Baten grondexploitaties
De baten bestaan uit 3 onderdelen: gronduitgiftes en overige opbrengsten op grondexploitaties € 28,4 mln., overige opbrengsten € 7,6 mln. en de verrekening met het onderhanden werk op de balans van € 7.8 mln.

Gronduitgiftes en overige opbrengsten op grondexploitaties
De grondexploitaties met de meeste opbrengsten in 2020 zijn: Grondbank Vroondaal € 9,2 mln. Laan van Poot HALO € 6,9 mln., A12 zone Deelplan 20 € 3,8 mln., Kijkduin € 3,4 mln., Laakhaven Petroleumhaven € 2,6 mln., overige grondexploitaties € 2,5 mln.

Afwijkingen
De gronduitgiftes en overige baten op grondexploitaties zijn per saldo € 35,3 mln. nadeliger uitgevallen dan geraamd. Lagere bijdragen zijn met name ontvangen op de grondexploitaties:

  • Den Haag Nieuw Centraal € 22,8 mln. N.

  Door vertraging rondom de fietsenkelder en het afronden van de businesscase bovenbouw is het project vertraagd. De planning dat in het vierde kwartaal de gronden konden worden opgeleverd, is daarmee doorgeschoven naar 2021.

  • GBO Leyweg-Escamplaan (Haga) € 6,9 mln. N

  Omdat de tijdelijke parkeervoorziening op deelgebied 2 in stand moest blijven kon de beoogde verkoop van dit gebied niet plaatsvinden. Deze wordt nu in 2021 voorzien.

  • Petroleumhaven € 2,9 mln. N.

  Het verlenen van de omgevingsvergunning en het afronden van de gronduitgifte-overeenkomst heeft meer tijd gekost dan verwacht. Daardoor wordt dit in 2021 gerealiseerd.

  • Grondbank Regentesse Zuid € 2,1 mln. N

  De geplande uitgifte van een kavel is niet doorgegaan en staat nu gepland voor 2021.

  • Laakhaven Hollands Spoor 2 € 1,2 mln. N

  De uitgifte van de gronden is uitgesteld doordat de afnemer de plannen voor ontwikkeling van de locatie nog niet heeft afgerond.

  • Overige grondexploitaties per saldo € 4,1 mln. N
  • Een hogere bijdrage dan geraamd is ontvangen voor de Grondbank Vroondaal € 3,7 mln. V doordat Vroondaal gronden eerder dan overeengekomen gronden heeft afgenomen.

Overige opbrengsten

  • Vrijval voorziening Vroondaal € 2,8 mln.

Deze voorziening was ingesteld om het risico op leningen aan Vroondaal af te dekken. Door verlaging van de garantstelling vanuit de gemeente is conform de gemaakte afspraken een deel van de voorziening vrijgevallen.

  • Ook wordt de voorziening voor uitstaande financiering voor Vroondaal van € 3,5 mln. niet langer onder programma Financiën geplaatst, maar wordt dit meegenomen in het totale weerstandsvermogen van de Reserve Grondbedrijf (RGB).
  • Vrijval voorziening risico's Harnaschpolder € 3,1 mln.

Besloten is om voor de risico's inzake de grondexploitatie van het Bedrijvenschap Harnaschpolder af te dekken in de reserve Grondbedrijf, zoals ook gebeurt met de eigen gemeentelijke grondexploitaties.

Baten inzake beheer onroerend goed € 1,7 mln.
De overige opbrengsten vielen € 5,0 mln. hoger uit dan begroot, voornamelijk doordat de vrijval van € 5,9 mln. van bovengenoemde voorzieningen per einde 2020 is besloten en daarom niet waren begroot. Overig € 0,9 mln. nadelig.

Verrekening met het onderhanden werk op de balans
Het saldo tussen gerealiseerde lasten en baten van de diverse grondexploitaties over het verantwoordingsjaar wordt op 31 december 2020 toegevoegd aan het onderhanden werk op de balanspost Voorraden Onderhanden werk. Het is daarmee de sluitpost op de activiteit Bouwgrondexploitatie van programma 13. Het saldo over 2020 bedraagt € 7,8 mln. Dit is € 9,7 mln. voordeliger dan begroot.

Onttrekkingen
Het gaat om onttrekkingen aan de reserve Grondbedrijf € 6,7 mln. inzake de structurele afdracht voor het budgettair kader van € 4,1 mln., toevoeging aan de voorziening Negatieve plannen bij actualisatie van het meerjarenprogramma Grondexploitaties van € 2,5 mln., overig € 0,1 mln., vrijval reserve grondbedrijf voor het budgettair kader € 4 mln.

Toelichting op financieel resultaat

Resultaat grondbedrijf                                                                                                        € 9,3 mln. V I
- Groei-met-groei-middelen voor afdekking tekorten op grondexploitaties € 4,4 mln. V. Deze middelen zijn niet tot besteding gekomen doordat besluitvorming niet in 2020 kon worden gerealiseerd. Besluitvorming zal in 2021 plaatsvinden.
- Vrijval voorzieningen Vroondaal en Risico's Harnaschpolder, zoals toegelicht € 9,4 mln. V
- Vrijval voorziening negatieve plannen Harnaschpolder in verband met daling van het gemeentelijk deel van het tekort € 2,5 mln. V
- Batig saldo van afgesloten grondexploitaties € 0,9 mln. V
- Dotatie voorziening negatieve plannen bij actualisatie grondexploitaties per jaareinde € 7,0 mln. N
- Overig € 0,9 mln. N

Het totale resultaat grondbedrijf is € 9,4 mln. V, omdat een ook voordeel van € 0,1 mln. op Stadsvernieuwing is gerealiseerd op Kleinschalig Opdrachtgeverschap. Voorgesteld wordt het totale resultaat grondbedrijf toe te voegen aan de reserve grondbedrijf, conform regelgeving.

Wonen en bouwen 

Bedragen x €1.000

Lasten

Baten

Saldo

Rekening 2020

14.681

9.577

5.105

N

Begroting 2020

11.824

3.266

8.558

N

Resultaat

2.857

N

6.310

V

3.453

V

Toelichting op lasten en baten
In 2020 is voor € 14,7 mln. besteed aan wonen en bouwen. Hiervan heeft € 6,6 mln. betrekking op apparaatslasten (met name huisvesting bijzonder doelgroepen, behandeling voorrangsverklaringen en huisvestingsvraagstukken en onderzoek), € 5,0 mln. aan vastgoedkosten, € 0,6 mln. aan huisvesting statushouders, € 0,6 mln. aan beleidsondersteunende onderzoekskosten, € 0,4 mln. toevoeging aan de reserve en € 1,5 mln. overige kosten.

De baten (€ 9,6 mln.) bestaan voor € 7,9 mln. uit vastgoedopbrengsten voor de verkoop van een pand aan de Zwaardvegersgaarde/Erasmusweg, € 0,9 mln. uit een onttrekking uit de reserve (waarvan € 0,6 mln. voor huisvesting statushouders) en € 0,8 mln. zijn overige baten.

Toelichting op financieel resultaat

Verkoopresultaat en afwaardering door voorgenomen verkoop                                   € 2,7 mln. V I
Een niet begrote verkoop betreffende pand (Zwaardvegersgaarde/Erasmusweg) is gerealiseerd.

Urgentieprogramma woningbouw                                                                                        € 0,4 mln. V I        
De productiviteit arbeidsuren is achtergebleven. Dit ligt vooral bij de project uitvoerende en ondersteunende afdelingen. Dit heeft te maken met corona en openstaande vacatures. 

Werkzaamheden planeconomie                                                                                             € 0,3 mln. V I        
Vanwege het niet kunnen invullen van vacatures is de inzet achtergebleven ten opzichte van de begroting.

Stadsvernieuwing 

Bedragen x €1.000

Lasten

Baten

Saldo

Rekening 2020

54.744

26.206

28.538

N

Begroting 2020

78.429

41.947

36.482

N

Resultaat

23.686

V

15.741

N

7.944

V

Toelichting op lasten en baten
De lasten voor stadsvernieuwing zijn € 54,7 mln. Dit bedrag bestaat uit € 10,6 mln. personeelskosten voor de inzet van de vele projecten die vallen onder stadsvernieuwing. De grootste lasten waren in 2020 voor de bijdrage voor de sluiting van de Haagse Asfalt Centrale (€ 31,2 mln.). Dit was conform de begroting.

De lasten zijn 23,7 mln. lager dan begroot. Veruit de grootste afwijking op de lasten (€ 11,8 mln.) heeft te maken met de vertraagde opening van de Rotterdamsebaan. Deze is uitgesteld van december 2020 naar januari 2021. Verder is ook in 2020 nog geen overeenkomst gesloten met United Fish Actions (UFA) op basis waarvan de bijdrage (€ 3,9 mln.) kon plaatsvinden. Ook is in 2020 de risicoreservering voor afwikkeling van een juridische kwestie voor de OV terminal die al in 2017 zou worden afgerond niet benut. De middelen (€ 1,5 mln.) blijven beschikbaar in reserve tot het moment dat deze juridische kwestie wordt afgewikkeld.

Verder zijn voorbereidende kosten (€ 4,3 mln.) voor de nieuwe grote gebiedsontwikkelingen wat vertraagd, mede door corona. Deze voorbereidende werkzaamheden lopen door in 2021. De middelen blijven beschikbaar via de reserve grote projecten voor de gebiedsontwikkelingen.

Baten
De baten zijn in 2020 € 15,7 mln. lager dan begroot. Dit komt hoofdzakelijk door de vertraging van de openstelling van de Rotterdamsebaan (€ 10,0 mln.), waardoor afrekening pas in 2021 kan plaatsvinden.

De onttrekkingen op stadsvernieuwing is € 6,9 mln. lager dan begroot. Dit komt hoofdzakelijk door een lagere onttrekking aan de reserve Stedelijke ontwikkeling (€ 6,6 mln.) en de reserve Volkshuisvestingsfonds Den Haag Zuid West (€ 0,3 mln.) dan begroot.

Redenen:

  • Voor de OV terminal is een risicoreservering voor de afwikkeling van een juridische kwestie die al in 2017 zou worden afgerond. De middelen (€ 1,5 mln.) blijven beschikbaar in reserve tot het moment dat deze juridische kwestie wordt afgewikkeld.
  • - Voor de businesscase UFA was begroot om € 3,9 mln. te onttrekken en te gebruiken als bijdrage voor de businesscase. In 2020 is nog geen overeenkomst gesloten met UFA op basis waarvan de bijdrage kon plaatsvinden.
  • Voor het project Haveltestraat heeft de afrekening (€ 0,6 mln.) nog niet plaats kunnen vinden, omdat de werkzaamheden nog niet zijn afgerond en doorlopen in 2021.
  • Overige afwijkingen Reserve Stedelijke Ontwikkeling (€ 0,6 mln.)
  • Overige afwijkingen reserve Volkshuisvesting (€ 0,3 mln.)

Overige baten: € 1,2 mln. hoger.

Toelichting op financieel resultaat

Gebiedscoördinatie Binckhorst                                                                                      € 0,3 mln. N I        
Het handboek openbare ruimte is in procedure gebracht voor bestuurlijke vaststelling. Het opstellen van dit handboek en het beeldkwaliteitsplan heeft meer inzet van het apparaat gekost.

Resultaat op projecten gedekt uit concernreserves                                                     € 4,5 mln. V I        
Diverse projecten, zoals bijvoorbeeld de Rotterdamse baan, hebben nog geen realisatie in 2020 gehad. De Rotterdamse baan heeft de opening moeten uitstellen tot in 2021, verrekening (€ 1,8 mln.) kan daarom pas in 2021 plaatsvinden. Gebiedspaspoort Poolsterstraat (€ 1,3 mln.): De afwikkeling van een strategische verwerving was complexer als verwacht en zal nu pas in 2021 via de notaris plaats vinden. Overige voorbereidingskosten voor prioritaire gebieden zijn nog niet benut omdat de inzet in 2021 zal plaatsvinden (€ 1,4 mln.) De begrootte middelen gaan terug naar de concernreserves en blijven daarmee beschikbaar voor de ontwikkelingen.

Erfpachtsuppletie Wijkontwikkelingsmaatschappij (WOM) DHZW                   € 2,3 mln. V I        
In 2020 is geen erfpachtsuppletie ontvangen van de WOM DHZW, waar juist (€ 2,3 mln.) was begroot. Tegenover dit voordeel staat een nadeel op programma 15.

Onderzoek Erasmuszone en Waldorp                                                                      € 1,3 mln. V I        
Dit bedrag (€ 1,3 mln.) is voor deze twee projecten gedekt uit de programmareserve en is volgend jaar benodigd. Erasmuszone/Ecolint is de groene loper om deelprojecten aan elkaar te verbinden en is de ecologische schakel tussen ecologische verbindingszones Erasmuswegen Wateringse Veld. Den Haag heeft een bijdrage toegezegd. Dit jaar kan er nog niet worden overgedragen aan DSB omdat er geen goedgekeurd ontwerp is. Waldorp Four betreft de realisatie van ca. 1.200 woningen en levert een substantiële bijdrage aan de (sociale) woningbouwopgave in Den Haag. Planvorming heeft meer tijd nodig.

Vrijval voorziening Amerikaanse Ambassade                                                    € 1,1 mln. V I        
Vrijval bijdrage asbestsanering (€ 0,5 mln.) en vrijval voorziening asbest (€ 0,6 mln.). In het taxatie- en asbestinventarisatie rapport is geen onderzoek gedaan naar asbest in de muren en vloeren en vervuiling vanuit olietanks in de grond. Het pand heeft een monumentale status waardoor er (bijna) geen destructieve handelingen mogen worden verricht zonder vergunning. Het bedrag moet beschikbaar blijven voor sanering.

Risicomanagement                                                                                                   € 0,4 mln. V I        
Beoogd was om in 2020 dienstbreed risicomanagement gedegen op te zetten, dit is mede door corona, maar ook door de benodigde inzet vanwege de reorganisatie in 2021, niet haalbaar gebleken.

Overig                                                                                                                               € 0,6 mln. V I

Toezicht en handhaving wonen 

Bedragen x €1.000

Lasten

Baten

Saldo

Rekening 2020

6.019

908

5.111

N

Begroting 2020

6.551

1.053

5.498

N

Resultaat

532

V

145

N

387

V

Toelichting op lasten en baten
In 2020 is voor € 6 mln. besteed aan toezicht en handhaving op wonen. Hiervan is circa € 4,9 mln. besteed aan apparaatslasten bij de Haagse Pandbrigade en handhavingstaken bij Vergunning & Toezicht, € 0,4 mln. aan onderzoek en (juridisch) advies, € 0,1 mln. externe inhuur, € 0,1 mln. kosten voor integraal samenwerken € 0,3 mln. aan vastgoedkosten en € 0,2 mln. overige kosten. Er is € 0,5 mln. aan opbrengsten uit dwangsommen binnen gekomen en € 0,4 mln. aan vastgoedopbrengsten.

Toelichting op financieel resultaat
Handhaving Haagse Pandbrigade                       € 0,3 mln. V I
Door een aantal niet ingevulde vacatures voor integrale samenwerking is er een voordeel in 2020.

Overig                                                                                                                                      € 0,1 mln. V I

Kernregistraties

Bedragen x €1.000

Lasten

Baten

Saldo

Rekening 2020

4.050

140

3.910

N

Begroting 2020

4.895

697

4.198

N

Resultaat

845

V

557

N

288

V

In 2020 is er voor € 3,9 mln. aan kernregistraties besteed. € 3,0 mln. is besteed aan de beheerunit open data en het beheren en bijhouden van een aantal wettelijke registraties en € 0,9 mln. aan diverse overige dienstverlening en (door)ontwikkeling van geo-informatie, zoals de Basisregistratie Ondergrond. Daarnaast is voor circa € 0,1 mln. aan opbrengsten gerealiseerd door het leveren van specifieke geo-informatie gerelateerde producten en diensten en bijdragen voor het beheren en bijhouden.

Toelichting op financieel resultaat

Beheer kernregistraties                                         € 0,4 mln. V I
Voor de Basis Registratie Ondergrond (BRO) zijn minder lasten gemaakt omdat de tranche 2020 minder inspanning voor Den Haag in hield dan geprognotiseerd. Daarnaast zijn er minder technische aanpassingen gerealiseerd omdat het IDC/BEC vanwege de thuiswerk situatie andere prioriteiten had.

Overig                                                                                                                            € 0,1 mln. N I

Omgevingsvergunningen

Bedragen x €1.000

Lasten

Baten

Saldo

Rekening 2020

15.648

20.814

5.166

V

Begroting 2020

18.589

24.090

5.501

V

Resultaat

2.940

V

3.276

N

336

N

Toelichting op lasten en baten
In 2020 is voor € 15,6 mln. besteed aan omgevingsvergunningen. Hiervan betreft € 13,2 mln. apparaatslasten, € 2,0 mln. voor toetsing door brandweer, omgevingsdienst Haaglanden en archeologie, € 1,7 mln. voor digitalisering bouwdossiers, €1,1 mln. juridische kosten, € 0,9 mln. voor het ICT-systeem en 0,3 mln. overige kosten. Hier staan verrekeningen met de voorziening bouwleges tegenover van per saldo € 4,4 mln. De baten betreffen inkomsten uit leges voor omgevingsvergunningen €20,7 mln en daaruit voortvloeiende dwanginvorderingsbaten (€0,1 mln.).

Bouwleges
Er zijn minder bouwaanvragen ingediend dan verwacht en daardoor zijn er € 3,2 mln. minder legesopbrengsten. De lasten van de omgevingsvergunningen die met voorziening bouwleges worden afgerekend zijn €3,2 mln. lager dan geraamd. Er is € 1 mln. minder besteed aan de inname, behandeling en advisering van de vergunningaanvragen door het apparaat, € 0,1 mln. minder besteed aan het digitaal bouwdossier, € 1,3 mln. meer vrijval op de post dubieuze debiteuren, € 0,6 mln. minder besteed aan het ICT-systeem en € 0,2 mln. minder besteed aan overige kosten. De voorziening bouwleges stond op € 29,8 mln. en is met € 2,8 mln. gedaald naar € 27 mln.

Toelichting op financieel resultaat

Overig                                                                                                                               € 0,3 mln. N I

Faciliterend Grondbeleid

Bedragen x €1.000

Lasten

Baten

Saldo

Rekening 2020

1.942

1.627

315

N

Begroting 2020

6.697

6.502

195

N

Resultaat

4.755

V

4.875

N

120

N

Toelichting op lasten en baten
Op plannen waarbij de gemeente niet zelf de grond uitgeeft, worden gemeentelijke kosten gerelateerd aan het bouwplan op de initiatiefnemer verhaald. De gemeente doet dit door het sluiten van overeenkomsten met de initiatiefnemer. De basis voor het kostenverhaal is de plankostenscan en het verhalen van gemeentelijke investeringen in de openbare ruimte die ten goede komen aan de nieuwbouwontwikkeling.

B-Proud heeft de vergunningaanvraag ingetrokken en nieuwe reservering gedaan. Hierdoor vervalt de opbrengst door kostenverhaal voor dit project. Doordat de opbrengsten niet worden verhaald, kunnen deze ook niet worden toegevoegd aan de reserve Omgevingsplan Binckhorst. Lasten en baten zijn hierdoor € 3,6 mln. lager dan begroot.

Toelichting op financieel resultaat

Overig                                                                                                                               € 0,1 mln. N I

Reserves, voorzieningen en investeringen

bedragen x € 1.000

Reserves

Begin

Rekening 2020

Begroting 2020

Saldo

Mutaties

Eindsaldo

Mutaties

Eindsaldo

Afwijking

Reserve Grondbedrijf

59.847

-10.687

49.160

-10.687

49.160

0

Reserve Volkshuisvestingsfonds DHZW

2.194

-736

1.458

-975

1.219

239

Reserve Voorfinanciering actief en faciliterend grondbeleid

1.268

-35

1.233

0

1.268

-35

Reserve The Hague World Forum

4.021

-261

3.760

-309

3.712

48

Reserve Stedelijke Ontwikkeling Stadsontwikkeling

24.919

-2.978

21.941

-9.782

15.137

6.804

Reserve Strategisch Vastgoed Stadsontwikkeling

8.789

703

9.492

817

9.606

-114

Reserve Omgevingsplan Binckhorst

2.953

559

3.512

4.439

7.392

-3.880

Totaal

103.991

-13.435

90.556

-16.497

87.494

3.061

Het verloop van de Reserve Grondbedrijf wordt nader toegelicht in de paragraaf grondbeleid.

Toelichting op afwijkingen:
Reserve Stedelijke Ontwikkeling (€ 6,8 mln.)

  • Voor de OV terminal is een risicoreservering voor afwikkeling van een juridische kwestie die al in 2017 zou worden afgerond. De middelen (€ 1,5 mln.) blijven beschikbaar in reserve tot het moment dat deze juridische kwestie wordt afgewikkeld.
  • Voor de businesscase UFA was begroot €3,9 mln. te onttrekken en te gebruiken als bijdrage voor de businesscase. Echter is in 2020 nog geen overeenkomst gesloten met UFA op basis waarvan de bijdrage kon plaatsvinden.
  • Voor het project Haveltestraat heeft afrekening (€ 0,6 mln.) nog niet plaats kunnen vinden, omdat de werkzaamheden nog niet zijn afgerond en doorlopen in 2021.
  • Overige afwijkingen (€ 0,8 mln.)

Reserve Omgevingsplan Binckhorst (€ -3,9 mln.)
B-Proud heeft vergunningaanvraag ingetrokken en nieuwe reservering gedaan. Hierdoor vervalt opbrengst kostenverhaal voor dit project. Doordat de opbrengsten niet worden verhaald, kunnen deze ook niet worden gedoteerd aan de Reserve Omgevingsplan Binckhorst. Opbrengsten vanuit het gebied Binckhorst moeten worden gedoteerd aan reserve Binckhorst.

Reserve Strategisch Vastgoed Stadsontwikkeling (€ -0,1 mln.)
Voor 2020 is een onttrekking begroot van € 0,9 mln. bestaande uit € 0,6 mln. nadelig exploitatiesaldo strategisch vastgoed en € 0,3 mln. vanwege gedaalde omslagrente. De werkelijke onttrekking bedraagt € 1 mln. ter afdekking van € 0,7 mln. exploitatieresultaat en € 0,3 mln. voor de gedaalde omslagrente. In 2020 is conform de begroting € 1,7 mln. gedoteerd, bestaande uit € 3,4 mln. begrote verkoopwinst minus € 1,7 mln. te verrekenen met de Reserve Stedelijke Ontwikkeling. De reserve SVS had in 2020 een beginsaldo van € 8,8 mln. Samen met de begrote dotatie van € 1,7 mln. minus de begrote onttrekking van € 0,9 mln. bedraagt het begrote eindsaldo € 9,6 mln. De gerealiseerde dotatie is conform begroting € 1,7 mln. en de gerealiseerde onttrekking bedraagt € 1 mln., zie beide toelichtingen hierboven. Daarmee is het eindsaldo van de reserve € 9,5 mln. per ultimo 2020.

Overige lagere onttrekkingen € 0,3 mln.

bedragen x € 1.000

Voorzieningen

Begin

Rekening 2020

Begroting 2020

Saldo

Mutaties

Eindsaldo

Mutaties

Eindsaldo

Afwijking

Voorziening Woningsplitsing

312

-64

248

-29

283

-35

Voorziening Negatieve lopende plannen Meerjaren Programma Grondbedrijf (MPG)

56.491

-6.947

49.544

7.181

63.672

-14.128

Voorziening negatieve plannen Harnaschpolder

10.270

-2.300

7.970

240

10.510

-2.540

Voorziening Risico's Harnaschpolder

2.240

-2.240

0

0

2.240

-2.240

Voorziening Amerikaanse Ambassade

636

-636

0

0

636

-636

Voorziening Toekomstige Verliescompensatie WOM Stationsbuurt - Oude Centrum

435

0

435

0

435

0

Voorziening Bouwleges

29.810

-2.807

27.003

-2.763

27.047

-44

Totaal

100.194

-14.993

85.200

4.629

104.823

-19.622

Toelichting op afwijkingen:
Voorziening Negatieve lopende plannen Meerjaren Programma Grondbedrijf (MPG) € -14,1 mln.
Voor de voorziening Negatieve lopende plannen Meerjaren Programma Grondbedrijf (MPG)
heeft een besteding (aanwending) van € 3,6 mln. plus mutatie op de balansverkorting van € 17.8 mln., dus totaal € 21,4 mln. plaatsgevonden. Samen met een dotatie (toevoeging) van € 14,4 mln. resulteert dat in een mutatie van -/- 6,9 mln. Begroot was alleen een dotatie van € 7,2 mln. Dit resulteert in een afwijking van -/- € 14,1 mln. Het aanpassen van de mutatie op de balansverkorting bij de besteding is het gevolg van het strikt hanteren van de BBV-regels. Met deze technische aanpassing wordt in de presentatie bij deze jaarrekening  is dit aangepast. Een verdere onderbouwing van deze voorziening vindt u in de paragraaf grondbeleid.

Voorziening Negatieve plannen Harnaschpolder € -2,5 mln.
De in 2020 vastgestelde actualisatie van de grondexploitatie van de verbonden partij Bedrijvenschap Harnaschpolder laat een verbetering zien. Daardoor konden de voor het negatieve resultaat getroffen voorziening gedeeltelijk vrijvallen.

Voorziening Risico's Harnaschpolder € -2,2 mln.
Besloten is om voor de risico's inzake de grondexploitatie van het Bedrijvenschap Harnaschpolder af te dekken in de reserve Grondbedrijf, zoals ook gebeurt met de eigen gemeentelijke grondexploitaties.

Voorziening Afwikkeling negatief saldo WOM Den Haag Zuid West € -2,3 mln.
In 2020 is geen erfpachtsuppletie ontvangen van de WOM DHZW, waar juist (€ 2,3 mln.) was begroot. Er heeft daarom in 2020 geen dotatie plaatsgevonden.

bedragen x € 1.000

Investeringen MIP

Rekening 2020

Begroting 2020

Totaal

Derden/
Voorz.

Gem.
aandeel

Totaal

Derden/
Voorz.

Gem.
aandeel

Economisch nut:

De Titaan

174

174

120

120

Horeca/datailhandel in gebouw Amare

1.685

1.685

1.851

1.851

Klusobjecten

481

481

546

546

EBS Module Planeconomie

3

3

0

0

Vervanging applicatie BAG

6

6

200

200

Maatschappelijk nut:

Midden Boulevard Scheveningen

1.094

1.094

1.000

1.000

Kust gezond diversen

132

132

1.472

1.472

Zwolsestraat, ongelijkvloerse kruising

915

915

1.000

1.000

OR Junoblok (overige herinrichtingskosten)

218

218

190

190

OR Junoblok (vernieuwing kademuren)

108

108

72

72

Totaal

4.816

0

4.816

6.451

0

6.451

Toelichting op afwijkingen:

Kust gezond diversen
Het project Kurhaus is onderdeel van de Kust gezond, dit project heeft vertraging opgelopen. Redenen zijn:

  1. De aanleg van Rederserf volgt het project Middenboulevard en project Middenboulevard is vertraagd.
  2. Het overige gedeelte project Kurhaus is vertraagd vanwege voortschrijdend inzicht in verdere planontwikkeling.
Deze pagina is gebouwd op 10/12/2021 16:52:32 met de export van 10/12/2021 16:45:01